- Katılım
- 13 Nis 2015
- Mesajlar
- 202
- Tepkime puanı
- 0
- Puanları
- 16
Türkiye Kuzey Yarım Kürede, eski dünya karalarının birbirine en çok yaklaştıkları stratejik bir bölgede yer alır. Buna bağlı olarak matematiksel ve özel konumu ülkenin sosyal, politik ve ekonomik durumu üzerinde etkili
olmaktadır.
Türkiyenin Matematiksel Konumu
Türkiye 36° - 42° Kuzey enlemleri, 26°-45° Doğu boylamları arasında yer alır. Buna bağlı olarak; Türkiye dört mevsimin belirgin olarak yaşandığı ılıman kuşakta yer alır
Güneş ışınları yıl içinde düz zeminlere dik gelmez. Bu nedenle yatay düzleme dik duran cisimlerin gölge boyları sıfır olmaz.
Ülkenin doğusu ile batısı arasında 76 dakikalık zaman farkı vardır.
Türkiyenin Özel Konumu
Türkiyenin eski dünya karaları olan Asya ve Avrupa kıtalarında toprakları bulunur. Üç tarafı denizlerle çevrili yarımada özelliği taşır. Ortalama yüksekliği fazla olup (1130 m), yükseklik batıdan doğuya doğru artar.
Yakın jeolojik zamanda oluştuğundan kırıklı arazisi fazladır. Bu nedenle tektonik depremler sık görülür. Maden çeşitleri fazladır. Ortadoğu ve Asya petrollerine yakınlığı, boğazlara sahip olması jeopolitik önemini artırır.Türkiyeyi Çevreleyen Denizler
Karadeniz
Sularının Özellikleri
Karadeniz, bol su taşıyan akarsularla beslendiğinden ve bol yağışlı bir bölgede bulunduğundan su seviyesi yüksektir.
Bulunduğu enlem nedeniyle suların sıcaklığı Akdeniz sularına göre daha düşüktür. Derinlerde kükürtlü hidrojen gazının bulunması, 200 mnin altındaki derinliklerde deniz canlılarının yaşamını engeller. Tuzluluk oranı, %o 18dir.
Akıntılar
Karadenizin su seviyesinin yüksek ve tuzluluk oranının düşük olması nedeniyle Karadenizden Marmara Denizine doğru bir üst akıntı bulunmaktadır. Marmara Denizinden de Karadenize doğru alt akıntı bulunur.
Kıyı Tipi
Karadenizin Anadolu kıyıları, dağlar kıyıya paralel uzandığından genellikle dik ve yüksek kıyılar şeklindedir. Boyuna kıyı tipi özelliğindedir. Bu nedenle, Anadolu kıyılarının gerçek uzunluğu ile kuş uçuşu uzunluğu arasındaki fark azdır.
Marmara Denizi
Sularının Özellikleri
Marmara Denizi sularının özelliği bakımından, Akdeniz ile Karadeniz arasında bir geçiş özelliği gösterir. Karadenizden olan üst akıntı nedeniyle yüzeyde %o 23 tuzluluk oranı, Akdenizden olan alt akıntının etkisiyle
derinlerde %o 36 civarındadır.
Akıntılar
Akdenizin tuzlu suları alt akıntı ile Karadenizin az tuzlu suları ise üst akıntı ile Marmara Denizi sularına karışır.
Kıyı Tipi
Marmara Denizi kıyılarında birden fazla kıyı tipi görülmektedir.
Örneğin, İstanbul ve Çanakkale Boğazı kıyılarında ria kıyı tipi, İzmit-Yalova arasında enine kıyı tipi, kuzey kıyılarında limanlı kıyı tipi görülür.
Ege Denizi
Sularının Özellikleri
Sularının özellikleri bakımından Akdenize benzerlik gösterir.
Tuzluluk oranı, Ege Denizinin kuzeyinde yaklaşık %o33, güneyinde ise yaklaşık
%o 37 dir.
Akıntılar
Akdenizin tuzlu suları alt akıntı ile Ege Denizi sularına karışmaktadır. Karadenizden ise Ege Denizine doğru üst akıntı bulunmaktadır.
Kıyı Tipi
Ege Denizinin Edremit Kuşadası arası, dağlar kıyıya dik uzandığından enine kıyı tipindedir. Güneybatı Anadolu kıyıları ise (Bodrum, Marmaris, Datça) ria tipi kıyılardır.
Akdeniz
Sularının Özellikleri
Akdeniz sularının sıcaklığı diğer denizlerimizden daha yüksektir.
Bulunduğu enlem nedeniyle sıcaklık ve buharlaşma fazladır. Buna bağlı olarak, tuzluluk oranı %o 36 ilse %o 39 arasında değişir.
Akıntılar
Akdenizin çok tuzlu yoğun suları dip akıntı ile Marmara Denizine ulaşır.
Kıyı Tipi
Akdenizin Anadolu Kıyıları genlikle boyuna kıyı özelliğindedir.
Finike Kaş arasında Dalmaçya kıyı tipi görülür.
Türkiyenin Sınırları ve Komşuları
Türkiyenin kara ve deniz sınırlarının toplam uzunluğu yaklaşık
11.000 kmdir. Burada Türkiyenin kara sınırları ve komşuları incelenecektir.
Sınırları
Türkiyenin kara sınırları yaklaşık 2753 kmdir. Irak ve İran sınırları doğal sınır özelliği taşımaktadır. Diğer sınırlarımız yer yer bazı engellerden geçseler bile büyük çoğunluğu politik sınır özelliğindedir. En uzun sınırımız 877 kmlik Suriye, en kısa sınırımız 18 kmlik Nahçıvan sınırıdır.
Komşuları
Asya ile Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan bir köprü özelliğindeki Türkiye, Asyada Gürcistan, Ermenistan, Nahçıvan, İran, Irak, Suriye, Avrupada Yunanistan ve Bulgaristan ile sınır komşusudur.
Türkiyenin Coğrafi Bölgeleri
Türkiyenin bölgelerini incelerken öncelikle bazı kavramların bilinmesi gerekir. Bunlar coğrafi bölge, coğrafi bölüm ve yöredir.
Coğrafi Bölge : Taşıdığı belirli Coğrafi özellikleri ile çevresinden ayrılan, kendi içinde benzerlik gösteren en geniş coğrafi birimdir. Coğrafi bölgelerin sınırları belirlenirken doğal koşullar, sosyal ve ekonomik
özellikler temel alınır.
Coğrafi Bölüm : Bir coğrafi bölge içinde doğal koşullar, sosyal ve ekonomik özellikler bakımından farklılık gösteren küçük birimlerdir.
Yöre : Bölüm içerisinde farklı özelliklere sahip, bölümden daha küçük birimlerdir. Iğdır Yöresi, Göller Yöresi, Menteşe Yöresi gibi.
Coğrafi Olarak 7 Bölüme Ayrılmıştır
* AKDENİZ BÖLGESİ
* KARADENİZ BÖLGESİ
* EGE BÖLGESİ
* DOĞU ANADOLU BÖLGESİ
* GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ
* MARMARA BÖLGESİ
* İÇ ANADOLU BÖLGESİ
olmaktadır.
Türkiyenin Matematiksel Konumu
Türkiye 36° - 42° Kuzey enlemleri, 26°-45° Doğu boylamları arasında yer alır. Buna bağlı olarak; Türkiye dört mevsimin belirgin olarak yaşandığı ılıman kuşakta yer alır
Güneş ışınları yıl içinde düz zeminlere dik gelmez. Bu nedenle yatay düzleme dik duran cisimlerin gölge boyları sıfır olmaz.
Ülkenin doğusu ile batısı arasında 76 dakikalık zaman farkı vardır.
Türkiyenin Özel Konumu
Türkiyenin eski dünya karaları olan Asya ve Avrupa kıtalarında toprakları bulunur. Üç tarafı denizlerle çevrili yarımada özelliği taşır. Ortalama yüksekliği fazla olup (1130 m), yükseklik batıdan doğuya doğru artar.
Yakın jeolojik zamanda oluştuğundan kırıklı arazisi fazladır. Bu nedenle tektonik depremler sık görülür. Maden çeşitleri fazladır. Ortadoğu ve Asya petrollerine yakınlığı, boğazlara sahip olması jeopolitik önemini artırır.Türkiyeyi Çevreleyen Denizler
Karadeniz
Sularının Özellikleri
Karadeniz, bol su taşıyan akarsularla beslendiğinden ve bol yağışlı bir bölgede bulunduğundan su seviyesi yüksektir.
Bulunduğu enlem nedeniyle suların sıcaklığı Akdeniz sularına göre daha düşüktür. Derinlerde kükürtlü hidrojen gazının bulunması, 200 mnin altındaki derinliklerde deniz canlılarının yaşamını engeller. Tuzluluk oranı, %o 18dir.
Akıntılar
Karadenizin su seviyesinin yüksek ve tuzluluk oranının düşük olması nedeniyle Karadenizden Marmara Denizine doğru bir üst akıntı bulunmaktadır. Marmara Denizinden de Karadenize doğru alt akıntı bulunur.
Kıyı Tipi
Karadenizin Anadolu kıyıları, dağlar kıyıya paralel uzandığından genellikle dik ve yüksek kıyılar şeklindedir. Boyuna kıyı tipi özelliğindedir. Bu nedenle, Anadolu kıyılarının gerçek uzunluğu ile kuş uçuşu uzunluğu arasındaki fark azdır.
Marmara Denizi
Sularının Özellikleri
Marmara Denizi sularının özelliği bakımından, Akdeniz ile Karadeniz arasında bir geçiş özelliği gösterir. Karadenizden olan üst akıntı nedeniyle yüzeyde %o 23 tuzluluk oranı, Akdenizden olan alt akıntının etkisiyle
derinlerde %o 36 civarındadır.
Akıntılar
Akdenizin tuzlu suları alt akıntı ile Karadenizin az tuzlu suları ise üst akıntı ile Marmara Denizi sularına karışır.
Kıyı Tipi
Marmara Denizi kıyılarında birden fazla kıyı tipi görülmektedir.
Örneğin, İstanbul ve Çanakkale Boğazı kıyılarında ria kıyı tipi, İzmit-Yalova arasında enine kıyı tipi, kuzey kıyılarında limanlı kıyı tipi görülür.
Ege Denizi
Sularının Özellikleri
Sularının özellikleri bakımından Akdenize benzerlik gösterir.
Tuzluluk oranı, Ege Denizinin kuzeyinde yaklaşık %o33, güneyinde ise yaklaşık
%o 37 dir.
Akıntılar
Akdenizin tuzlu suları alt akıntı ile Ege Denizi sularına karışmaktadır. Karadenizden ise Ege Denizine doğru üst akıntı bulunmaktadır.
Kıyı Tipi
Ege Denizinin Edremit Kuşadası arası, dağlar kıyıya dik uzandığından enine kıyı tipindedir. Güneybatı Anadolu kıyıları ise (Bodrum, Marmaris, Datça) ria tipi kıyılardır.
Akdeniz
Sularının Özellikleri
Akdeniz sularının sıcaklığı diğer denizlerimizden daha yüksektir.
Bulunduğu enlem nedeniyle sıcaklık ve buharlaşma fazladır. Buna bağlı olarak, tuzluluk oranı %o 36 ilse %o 39 arasında değişir.
Akıntılar
Akdenizin çok tuzlu yoğun suları dip akıntı ile Marmara Denizine ulaşır.
Kıyı Tipi
Akdenizin Anadolu Kıyıları genlikle boyuna kıyı özelliğindedir.
Finike Kaş arasında Dalmaçya kıyı tipi görülür.
Türkiyenin Sınırları ve Komşuları
Türkiyenin kara ve deniz sınırlarının toplam uzunluğu yaklaşık
11.000 kmdir. Burada Türkiyenin kara sınırları ve komşuları incelenecektir.
Sınırları
Türkiyenin kara sınırları yaklaşık 2753 kmdir. Irak ve İran sınırları doğal sınır özelliği taşımaktadır. Diğer sınırlarımız yer yer bazı engellerden geçseler bile büyük çoğunluğu politik sınır özelliğindedir. En uzun sınırımız 877 kmlik Suriye, en kısa sınırımız 18 kmlik Nahçıvan sınırıdır.
Komşuları
Asya ile Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan bir köprü özelliğindeki Türkiye, Asyada Gürcistan, Ermenistan, Nahçıvan, İran, Irak, Suriye, Avrupada Yunanistan ve Bulgaristan ile sınır komşusudur.
Türkiyenin Coğrafi Bölgeleri
Türkiyenin bölgelerini incelerken öncelikle bazı kavramların bilinmesi gerekir. Bunlar coğrafi bölge, coğrafi bölüm ve yöredir.
Coğrafi Bölge : Taşıdığı belirli Coğrafi özellikleri ile çevresinden ayrılan, kendi içinde benzerlik gösteren en geniş coğrafi birimdir. Coğrafi bölgelerin sınırları belirlenirken doğal koşullar, sosyal ve ekonomik
özellikler temel alınır.
Coğrafi Bölüm : Bir coğrafi bölge içinde doğal koşullar, sosyal ve ekonomik özellikler bakımından farklılık gösteren küçük birimlerdir.
Yöre : Bölüm içerisinde farklı özelliklere sahip, bölümden daha küçük birimlerdir. Iğdır Yöresi, Göller Yöresi, Menteşe Yöresi gibi.
Coğrafi Olarak 7 Bölüme Ayrılmıştır
* AKDENİZ BÖLGESİ
* KARADENİZ BÖLGESİ
* EGE BÖLGESİ
* DOĞU ANADOLU BÖLGESİ
* GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ
* MARMARA BÖLGESİ
* İÇ ANADOLU BÖLGESİ